Thành kính dâng một nén nhang lên ban thờ tổ tiên được đặt tôn nghiêm tại tư gia, trong khu tập thể Đại học Xây dựng Hà Nội, GS.TS Vũ Đình Phụng nhìn lên bức hoành phi “Nhân trí truyền gia” treo giữa phòng thờ, rồi nhìn sang hai vế đối “Tổ khảo dựng cơ đồ ra chiến vào canh tròn đạo nghĩa/ Nhi tôn xây sự nghiệp truyền nhân đạt trí rạng thanh danh”, như muốn một lần nữa tri ân gia tiên tiền tổ. Đối với ông truyền thống gia tộc là bệ đỡ tinh thần cho cuộc hành trình đi tìm bản ngã.
Những kiến thức đã học tập, tích lũy được trong thời gian thực tập sinh tại CHDC Đức đã được BS Ngô Ngọc Liễn áp dụng một cách rất hiệu quả vào thực tiễn ở Việt Nam. Tuy nhiên vẫn còn đó những điều trăn trở của một người tâm huyết với ngành Tai mũi họng…
Luận án Tiến sĩ của GS.TSKH Nguyễn Tài với đề tài “Ảnh hưởng của thủy lực trong môi trường có độ nhám cao” đã được Hội đồng bảo vệ đánh giá cao về mức độ ứng dụng trong thực tiễn. Còn đối với riêng ông, luận án đó là công trình khoa học tâm đắc nhất.
GS Lê Thị Quý từng lọt vào danh sách 1.000 phụ nữ thế giới được đề cử giải Nobel Hoà bình. Bà là thành viên của một số tổ chức quốc tế: “Con đường đi lên của châu Á” (ARENNA); Tổ chức Phát triển luật pháp của phụ nữ châu Á (APWLD); “Nhóm phụ nữ châu Á”
Ngày 18-4-2014 tại Khu tập thể Nam Đồng, Hà Nội, ông Nguyễn Thúc Cường - con trai GS.TS Nguyễn Thúc Tùng đã trao tặng những kỷ vật còn lại của cha mình cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam lưu giữ.
Thông qua những bản thảo, các văn bản kiến nghị gửi Bộ Y tế và các cơ quan thẩm quyền của GS Vũ Công Hòe, chúng ta thấy được hình ảnh của một nhà y học hết lòng tận tụy với nghề, với sự nghiệp giáo dục, đào tạo.
Sáng 18-4-2014, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã tiếp đón GS.TS Lê Quang Long đến thăm Trung tâm.
Đó là tâm sự của GS.NGND Vũ Ngọc Lộ, nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Dược liệu, trường Đại học Dược Hà Nội trong buổi làm việc với cán bộ Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, sáng ngày 16-4-2014.
Vậy là Trung tướng, Giáo sư, Tiến sĩ, Thầy thuốc Nhân dân (GS, TS, TTND) Nguyễn Thế Khánh, nguyên Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã về cõi vĩnh hằng! Chúng ta vĩnh biệt và tiễn đưa ông-một người đồng chí, đồng đội, đồng nghiệp kính yêu trong niềm tiếc thương vô hạn.
Chiều 11-4-2014, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam bước đầu tiếp nhận một số tư liệu hiện vật do GS.TSKH Nguyễn Đức Huệ trao tặng.
Không phải một, hai lần đến nhà GS. Phan Hữu Dật mà tôi đã trở đi trở lại nhà ông rất nhiều lần để thực hiện bài viết này. Với phong cách của một nhà khoa học, nói ít làm nhiều, ông đã trả lời những câu hỏi của tôi phần lớn không phải bằng lời nói mà bằng chính những công trình nghiên cứu khoa học ông đã thực hiện trong gần một thế kỷ qua, những công trình đã đưa ông trở thành một trong những nhà khoa học đầu ngành về Dân tộc học Việt Nam.
Ngày 1-4-2014, GS.TS Lê Quang Long - nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Sinh lý người và động vật, trường Đại học Sư phạm Hà Nội quyết định trao tặng Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam toàn bộ số tài liệu hiện vật liên quan trong quá trình nghiên cứu và giảng dạy chuyên ngành Sinh học của ông.
Là một trí thức tiêu biểu thời đại Hồ Chí Minh, Giáo sư Tôn Thất Tùng luôn có lòng tin tưởng vào đường lối giải phóng dân tộc, xây dựng và phát triển đất nước của Đảng. Niềm tin ấy đã giúp ông khám phá những chân trời mới, vươn tới những đỉnh cao trong khoa học.
Những vấn đề mà PGS Tôn Thất Bách đề cập trong bài báo “Tai nạn giao thông – Phân tích qua một luận án”, được đăng tải trên Báo Nhân dân, số ra ngày 29-10-2002, cho đến nay vẫn là 'vấn đề nóng' trong đời sống xã hội ở nước ta.
Chị - người phụ nữ nhỏ bé và trẻ hơn nhiều so với tuổi 52, với lối nói chuyện rất trẻ và cực kỳ say mê khi nói về “nghiệp vaccin” đã làm cho câu chuyện trong buổi chiều rét nàng Bân cuối tuần của chúng tôi như ấm hơn. Chị là PGS.TS.BS. Lê Thị Luân, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu sản xuất vaccin và sinh phẩm y tế (Bộ Y tế) - một trong hai nhà khoa học nữ vừa được nhận Giải thưởng Kovalevskaia năm 2013 - một giải thưởng lớn, có ý nghĩa quốc tế tôn vinh các tập thể, cá nhân nhà khoa học nữ có công trình nghiên cứu khoa học có giá trị kinh tế - xã hội được ứng dụng trong thực tiễn của Việt Nam...
Đó là tâm niệm một đời làm khoa học của GS.TSKH Nguyễn Tài - Chủ nhiệm Khoa Kiến trúc-Công trình, trường Đại học Phương Đông mà ông đã chia sẻ trong buổi làm việc với cán bộ Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, chiều ngày 29-3-2014.
Đó là những bản thảo bài giảng, tập phích phiếu trong nghiên cứu ngôn ngữ, luận văn, luận án của học viên cao học, nghiên cứu sinh…, là các vật dụng đã từng gắn bó với GS.TS Nguyễn Cao Đàm như chiếc vali, máy đánh chữ, đèn bàn, kính mắt, cặp tài liệu cùng các ảnh tư liệu về thời gian học tập, công tác của Giáo sư được ông Nguyễn Cao Hùng- con trai Giáo sư trao tặng cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, ngày 29-3-2014.
“GS Nguyễn Đổng Chi là một nhà khoa học uyên bác, làm việc tận tụy với tấm lòng say mê hiếm có, là một con người luôn tự hào về nghề nghiệp và tràn đầy tình thương mến đối với mọi người”. Đó là những ký ức tốt đẹp của GS Văn Tạo, nguyên Viện trưởng Viện Sử học về GS Nguyễn Đổng Chi-một người đồng nghiệp từng nhiều năm công tác tại Viện Sử học.
Trong thế hệ những nhà khoa học xã hội đương đại có tên tuổi, nếu như Nguyễn Tài Cẩn, Hà Văn Tấn, Nguyễn Huệ Chi là những người xây nền móng cho các ngành ngôn ngữ học, khảo cổ học và văn học trung đại, thì Ngô Đức Thọ là người đi “be bờ đắp đập” cho nhiều chuyên ngành khoa học chuyên sâu khác nhau, từ văn tự học, văn bản học, thư tịch học, cho đến sử liệu học, bi ký học, phiên dịch học…
Chiều ngày 28-3-2014, tại trường Đại học Hà Nội đã diễn ra buổi bảo vệ luận án Tiến sĩ của NCS Mai Nguyễn Tuyết Hoa, với đề tài: “Cấu trúc ngữ nghĩa và cách sử dụng động từ chuyển động trong tiếng Nga đối chiếu với tiếng Việt”. Hơn chục năm sinh sống và lớn lên ở Nga cùng cha mẹ từ khi 6 tuổi đến khi tốt nghiệp Đại học đã nuôi dưỡng tình yêu nước Nga trong tâm hồn của cô. Lại được sự dìu dắt, hướng dẫn của mẹ - PGS.TSKH Nguyễn Tuyết Minh, một trong những nhà ngôn ngữ học trong lĩnh vực đối chiếu ngôn ngữ Nga-Việt, nguyên Phó Chủ nhiệm Khoa tiếng Nga Đại học Sư Phạm Ngoại ngữ và các đồng nghiệp của bà là PGS.TS Nguyễn Đình Luận, TS Lê Văn Nhân, NCS Mai Nguyễn Tuyết Hoa đã dành nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu và thực hiện đề tài này.
Ngày 29-3-2014, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã đến mừng đại thọ GS.TS Lê Quang Long tại nhà riêng của ông ở phố Nguyễn Đổng Chi, Hà Nội.
Nói về Giáo sư, cố Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên, PGS.TS Nguyễn Văn Huy bảo rằng bài học lớn nhất ông nhận được từ người cha và đã thực hiện trong cuộc đời làm khoa học của mình là trí thức phải gắn với thực tiễn, không phải là làm khoa học trên sách vở.
Đó là lời tâm sự của GS.TS Lê Thạc Cán - nguyên Vụ trưởng Vụ Khoa học và Sau đại học, Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp với Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, ngày 28-3-2014.
Sáng 26-3-2014, đại diện Ban lãnh đạo Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã đến tặng hoa chúc mừng Khoa Di sản văn hóa, trường Đại học Văn hóa Hà Nội, nhân kỷ niệm 55 năm (1959-2014) ngày thành lập.
Ngày 23-3-2014, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam có buổi trò chuyện với Th.S Trần Minh Phượng- Trưởng phòng nghệ thuật Nhà hát Chèo Việt Nam, học trò của ông “Trùm chèo” tại nhà riêng của bà ở phố Hoàng Hoa Thám, Hà Nội.
Câu chuyện tình yêu của GS.TSKH Bùi Anh Định nhẹ nhàng, giản dị nhưng đậm đà tựa ly trà “3 hào” pha đường đen mà ông thường uống để thức khuya đèn sách trong những năm tháng khốn khó của thời bao cấp – để rồi đến nay ông vẫn còn “nghiện”.
Được Bộ Quốc phòng cử đi học Đại học ở Liên Xô, rồi sau đó học ở Trung Quốc, học viên Huỳnh Tùng đã có những ngày tháng được rèn luyện học tập và chứng kiến những sự kiện lịch sử của đất nước bạn.
Ngày 22-3-2014, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã có buổi tiếp xúc đặt vấn đề nghiên cứu, sưu tầm tài liệu đối với GS Đặng Hanh Phức - nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Sinh hóa, trường Đại học Dược Hà Nội.
Chiến thắng Điện Biên Phủ cách đây 60 năm là một bản hùng ca, một mốc son chói lọi “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” của quân và dân Việt Nam. Làm nên chiến thắng ấy có sự chung vai góp sức của nhiều lực lượng, trong đó có đội ngũ cán bộ y tế đã không ngại hy sinh, gian khổ sẵn sàng cứu chữa cho thương binh, trong điều kiện làm việc vô cùng gian khổ tại chiến trường. Cho đến tận bây giờ, những ký ức hào hùng năm xưa vẫn còn đọng mãi trong trí nhớ của những “chiến sĩ áo trắng” tham gia chiến dịch ngày ấy.
Chúng tôi gặp NGƯT.TS Nguyễn Xuân Đàm- nguyên Giám đốc Sở Giáo dục đào tạo Phú Yên ngày 21-3-2014 tại Hà Nội, được nghe ông kể về một cán bộ lãnh đạo, một người Thầy, người Anh mà ông tự hào và biết ơn - GS.TS Hà Thế Ngữ, nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam.
'Tôi phải đổi nghề liên tục', đó là một trong những chia sẻ của GS.TSKH Lâm Quang Thiệp với nghiên cứu viên của Trung tâm Di sản các nhà Khoa học Việt Nam trong buổi làm việc tại nhà riêng, ngày 17-3-2014.
GS.TS Đặng Đức Anh- Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ- con trai của GS.TSKH Đặng Đức Trạch, đã chia sẻ về công trình nghiên cứu vắcxin phòng bệnh tả của cha mình với Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, ngày 19-3-2014.
Chiếc chăn chấn thủ được sử dụng trong kháng chiến chống Pháp; các hiện vật phục vụ cho các thí nghiệm như bình đựng hóa chất, máy cưa, máy ly tâm, thiết bị chân không; các vật dụng phục vụ cho công việc như máy đánh chữ, máy quay; đèn để bàn; cùng các bản thảo các công trình nghiên cứu về sản xuất kháng sinh; cucumin trà xanh hạ cholestorol ung thư; Resveratrol được chiết xuất từ nho, dùng để diệt tế bào ung thư; các sách chuyên ngành Dược… là những tài liệu hiện vật của GS Lê Quang Toàn đã được bà Nguyễn Lan Hương –vợ Giáo sư, trân trọng trao tặng cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, ngày 19-3-2014.
Ngày 19-3-2014, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam có buổi trò chuyện với GS.TS Đặng Thế Huy về bản luận án Phó Tiến sĩ mà ông đã bảo vệ tại Học viện Nông nghiệp Ucraina (Liên Xô) cách đây 44 năm.
Vào hồi 5h sáng ngày 15-3-2014, GS.NGND Mai Hữu Khuê, người có nhiều nghiên cứu trong hai lĩnh vực khoa học Kinh tế và Hành chính ở Việt Nam, đã trút hơi thở cuối cùng tại Bệnh viện Hữu nghị, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho người thân, đồng nghiệp, học trò và bè bạn .
Dành trọn cuộc đời cho nghiên cứu khoa học và phục vụ xã hội, GS.TS Phạm Đức Dương đã để lại cho hậu thế một di sản giá trị về khoa học, về nhân cách và kinh nghiệm quản lý. Hơn 20 năm làm Trưởng ban rồi Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đông Nam Á, ông đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm về quản lý khoa học cho thế hệ sau.
Đó là lời nhận xét của NSND Trọng Bằng dành cho cây đại thụ của nền âm nhạc thính phòng nước nhà - GS.TS. NSND Bùi Gia Tường trong buổi lễ công nhận Nghệ sĩ Nhân dân năm 2001.
Dự án “Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam” tại Cao Phong, Hòa Bình đang được đẩy nhanh tiến độ một số hạng mục trọng điểm, trong đó có việc thi công Cầu Vòm Thép suối Vàng.
“GS Đặng Văn Chung là người thầy lớn, nhà sư phạm kiệt xuất, người thầy thuốc lâm sàng đại tài, giản dị, gần gũi, tận tụy và là tấm gương Y đức sáng ngời”, GS.TS. Ngô Quý Châu viết.
Chính ý thức về thời gian là động lực thôi thúc tôi sưu tầm tư liệu và viết về cuộc đời, sự nghiệp và đóng góp của các bậc tiền bối của mình. Thời gian sẽ làm cho con người ta rõ hơn về những di sản của những người đi trước để lại. Đó là lời bộc bạch của GS Hà Minh Đức với Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam ngày 28-2-2014.
Mặc dù công việc đầu năm 2014 rất bận rộn, nhưng GS.TSKH Đỗ Trung Tá – nguyên Bộ trưởng Bộ Bưu chính – Viễn thông vẫn dành thời gian tiếp đón, trao đổi với nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam tại phòng làm việc của ông - số 39 Trần Hưng Đạo, Hà Nội.
Tự cầm dao phạt cây mở đường đi cho mình, chưa bao giờ là chuyện dễ dàng và không phải ai cũng có gan làm. Nhưng khi có thể thênh thang trên con đường do chính bàn tay mình tạo ra, niềm hạnh phúc này thật khó tả. Cái cảm giác ấy chắc chắn cũng đang lâng lâng trong lòng mỗi thành viên của Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, khi con đường khó khăn 5 năm qua họ đi đã được chứng minh là con đường đúng!
Xuân Giáp Ngọ này GS.TS Phạm Xuân Nam vừa tròn 80 tuổi, ông cũng có thâm niên đến gần 60 năm nghiên cứu cứu lịch sử thế giới với bao biến cố thăng trầm của từng thời đại, từng dân tộc. Và mỗi khi kể về các sự kiện đó, ông bảo, không thể không kể tới đất nước Cu-ba xinh đẹp với một tình hữu nghị tưởng chừng như không còn khoảng cách biên giới, văn hóa và ngôn ngữ…
Những lời tâm sự mộc mạc, chân thành khi nhớ lại chặng đường phấn đấu học tập, lao động của Giáo sư Hoàng Đạt sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm những nỗ lực của ông, cũng như của một lớp người thế hệ ông trong những giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc.
Ngày ấy, làm gì có điện thoại như bây giờ, ông nội tôi ở nhà đọc báo Thời Mới, thấy đăng ảnh mẹ tôi và em ngay trên trang nhất, kèm theo bài nói về thành công của ca mổ đặc biệt đối với bệnh nhân nhỏ tuổi nhất thế giới, mới biết là em tôi đã được cứu sống!
Yêu thích môn toán nhưng GS.TS Nguyễn Văn Đề đã đến với Y học và dành trọn đời mình cho chuyên ngành Ký sinh trùng. Cuộc đời ông là một hành trình dài để dành lại sự sống cho nhiều bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng.
“Tôi là một kẻ được hưởng cái vinh dự của cuộc đời- được làm học trò – được hưởng cái sung sướng của một thời trẻ dại, được là học trò trực tiếp của thầy'.
Vào một ngày cận Tết Giáp Ngọ, chúng tôi đến thăm và chúc Tết GS. AHLĐ Vũ Khiêu. Mặc dù vẫn còn mang dáng vẻ sau một chuyến công tác dài tại thành phố Hồ Chí Minh, nhưng Giáo sư vẫn niềm nở tiếp đón, lắng nghe, động viên và rất chia sẻ với công việc của cán bộ Trung tâm.
Có những câu chuyện trong hoạt động nghiên cứu khoa học nếu không được ghi nhận, lưu giữ lại sẽ có thể trở thành huyền sử trong tương lai. Trong câu chuyện đầu Xuân năm mới, GS.VS Nguyễn Văn Hiệu đã kể cho chúng tôi nghe về một chương trình khoa học, đã có những đóng góp không nhỏ trong công cuộc xây dựng, đổi mới vùng đất Tây Nguyên.
“Tuổi trẻ của cha mẹ chúng tôi”, “Một nhà bác học”, “Một con người hành động” là những chủ đề chính mà PGS.TS Nguyễn Văn Huy muốn thể hiện tại Bảo tàng Nguyễn Văn Huyên để dựng lại hình ảnh cuộc đời cha mẹ mình.
Là một phần kết quả nghiên cứu và sưu tầm của Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam trong năm 2013, Tập 3 trong seri sách 'Di sản ký ức của nhà khoa học' do Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam tổ chức biên soạn và xuất bản, đã ra mắt bạn đọc. Cũng như hai tập đã xuất bản, tập 3 cuốn Di sản ký ức các nhà khoa học tập hợp những câu chuyện kể về cuộc đời nhà khoa học thông qua những tư liệu, hiện vật và ký ức của họ hoặc của gia đình, đồng nghiệp. Nếu “điểm nhấn” của Tập 1 là các nhà Y học khóa 1950, Tập 2 là đoàn cán bộ khoa học kỹ thuật đầu tiên được Nhà nước cử đi đào tạo ở Liên Xô năm 1951, thì Tập 3 tập trung vào các nhà khoa học được Nhà nước phong học hàm Giáo sư những đợt đầu tiên. Nội dung cuốn sách bao gồm 77 bài viết của các tác giả làm việc ở Trung tâm, được hình thành qua quá trình nghiên cứu hơn 50 nhà khoa học thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.
24/04/2014 2:51:37 CH - Sống với lời dạy 'Nhân trí truyền gia'
23/04/2014 9:53:36 SA - Ứng dụng khoa học vào thực tiễn
23/04/2014 8:35:41 SA - Bản luận án Tiến sĩ - Công trình tâm đắc
22/04/2014 11:01:22 SA - Những “kỷ vật” còn lại của GS.TS Nguyễn Thúc Tùng
22/04/2014 10:24:13 SA - Những kiến nghị đầy tâm huyết