Trân trọng giới thiệu Thư cảm ơn của Giám đốc điều hành Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam gửi tới các cấp lãnh đạo, các cơ quan đơn vị và các nhà khoa học, khách quý đã đến tham dự Lễ kỉ niệm 10 năm thành lập Trung tâm, Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam trân trọng giới thiệu Bài phát biểu của PGS.TS Nguyễn Văn Huy, Phó Chủ tịch Hội đồng cố vấn kiêm Giám đốc chuyên môn của Trung tâm trong Lễ kỉ niệm 10 năm thành lập và đón nhận bằng khen các cấp, ngày 9-9-2018.
Tập 4 trong seri sách 'Những câu chuyện hiện vật', do Nhà xuất bản Thế giới ấn hành, chính thức ra mắt bạn đọc đúng dịp kỷ niệm 10 năm thành lập Trung tâm và Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (2008-2018), thật sự là món quà đầy ý nghĩa chào đón sự kiện trọng đại này.
Ngày 9-9-2018, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế (số 11, đường Lê Hồng Phong, quận Ba Đình, Hà Nội), Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam và Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 10 năm thành lập đơn vị (2008-2018) và đón nhận Bằng khen của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, của Uỷ ban Nhân dân Tp. Hà Nội và của Hội Di sản Văn hóa Việt Nam.
Sáng 24-8-2018, bên chiếc bàn làm việc nhỏ và máy tính bật sẵn, KS.AHLĐ Nguyễn Thị Nguyệt* say sưa chia sẻ với chúng tôi về những bản vẽ máy biến áp mà bà đã dày công thiết kế và đang được ứng dụng rộng rãi. Suốt những năm tháng qua, chưa khi nào bà thôi trăn trở và tâm huyết với ngành Điện nước nhà.
Hành trình đi làm chuyên gia giáo dục ở đất nước Angola cách đây đã hơn ba thập kỷ, song những kỷ niệm xa xưa ấy luôn gợi lại trong GS.TS Trần Ngọc Ân nhiều cảm xúc khó tả.
Tốt nghiệp đại học ở Bungary, rồi về Việt Nam công tác trong ngành Chế biến thực phẩm, PGS.TS Tăng Thị Chính* cũng không ngờ có ngày bà rẽ sang một hướng đi khác để hiện thực hóa ước mơ biến rác thải thành hàng hóa. Bà chia sẻ câu chuyện này với nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam sáng ngày 21-8-2018, nhân buổi làm việc phục vụ trưng bày về các nhà khoa học nữ sẽ được tổ chức vào tháng 10 tới đây.
GS.TS Trần Đức Thiệp sinh năm 1949 tại xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Ông lớn lên trên quê hương có truyền thống đấu tranh anh dũng, con người kiên cường, bất khuất. Nói đến Yên Hồ quê hương ông là nói đến một vùng quê nổi tiếng của tỉnh Hà Tĩnh với rất nhiều người tài giỏi và tình cảm quê hương mặn nồng thắm thiết.
Sáng 16-8-2018, nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã có buổi trò chuyện thú vị cùng PGS.TS Hà Thị Thúy (nguyên Phó viện trưởng Viện Di truyền nông nghiệp), nhằm phục vụ cho trưng bày về các nhà khoa học nữ do Trung tâm hợp tác với Bảo tàng phụ nữ Việt Nam sẽ tổ chức vào tháng 10-2018.
Trung tuần tháng 8-2018, GS.TS Nguyễn Quý Hỷ đã tặng toàn bộ bản thảo các công trình nghiên cứu suốt 50 năm qua cho Trung tâm Di sán các nhà khoa học Việt Nam.
Kết thúc buổi làm việc chiều 9-8-2018, chúng tôi may mắn được thưởng thức tài nghệ nấu nướng của PGS.TSKH Nguyễn Tuyết Minh, nguyên Phó chủ nhiệm Khoa tiếng Nga, trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Mới đây thôi, những ngày đầu tháng 7/2018, GS. Hoàng Thủy Nguyên được biết tin qua báo đài, nhân dân cần vắc-xin tiêm phòng bệnh dại, nhưng khó khăn vì chờ nhập ngoại, thầy trăn trở không vui. Thầy nói với các học trò, mong muốn cùng họ tích cực nghiên cứu để sớm sản xuất được vắc-xin này. Vậy mà thầy đột ngột ra đi vào 11h 40 ngày 20/7/2018.
Là một trong hai gương mặt nhà khoa học trẻ được đề cử cho giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018, mới ở độ tuổi 34 nhưng TS. Trương Vũ Thanh của Đại học Bách khoa TP HCM đã có một thành tích nghiên cứu đáng nể với 47 công bố ISI cùng nhiều giải thưởng khoa học.
Sáng ngày 9-8-2018, chúng tôi vẫn chưa hết bàng hoàng khi đến tiễn đưa GS.TS.NGƯT Lê A, Tổng biên tập đầu tiên kiêm Phó giám đốc Nxb Đại học Sư phạm về nơi an nghỉ cuối cùng. Gặp gỡ rồi chia ly, vốn là lẽ thường của cuộc sống, nhưng cuộc chia ly lần này sao khiến những người ở lại day dứt đến thế.
Trong buổi làm việc sáng ngày 7-8-2018, GS.TS Lê Thị Quý (Viện trưởng Viện Nghiên cứu giới và Phát triển) đã chia sẻ với chúng tôi một số vấn đề về giới và gia đình mà bà luôn đau đáu trong quá trình nghiên cứu.
Những ngày đầu tháng 8-2018, nghe tin Anh hùng Lao động, Thầy thuốc Nhân dân, bác sĩ Nguyễn Ngọc Hàm qua đời, chúng tôi đều rất đau buồn. Nhớ ông là nhớ về những đóng góp của ông cho ngành y tế Quảng Ninh nói riêng và nền y tế Việt Nam nói chung.
Đầu tháng 11-2017, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam nhận được một cuộc điện thoại, ở đầu dây bên kia là anh Đặng Chi Liêu – con trai PGS.TS Đặng Văn Lung, nguyên Trưởng ban Văn học dân gian, Viện Văn học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Anh Liêu chia sẻ, gia đình muốn tặng toàn bộ tài liệu cá nhân của bố cho Trung tâm.
Ngoài 80 tuổi, đi lại khó khăn và quên nhiều chuyện cũ, nhưng GS.TS Phạm Gia Khôi (*) vẫn tạc ghi trong lòng những kỷ niệm đẹp thời thơ ấu bên ông ngoại – người có ảnh hưởng lớn nhất đến việc hình thành nhân cách của ông sau này.
Sáng ngày 1-8-2018, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam được tiếp đón một vị khách đặc biệt - TSKH Phan Xuân Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội. Tận mắt chứng kiến những tài liệu hiện vật của các nhà khoa học được Trung tâm sưu tầm, quản lý, sắp xếp và lưu giữ một cách khoa học, ông khẳng định đây là “một công việc vô cùng kỳ công, có ý nghĩa”.
Từ đầu năm 2018, triển lãm mang tên 'Di sản còn mãi với đời' - sự kiện được chuẩn bị cho dịp Kỷ niệm 10 năm thành lập Trung tâm và Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam vào tháng 9 tới đây, đã được khẩn trương triển khai thực hiện.
Hơn 13 năm học tập, giảng dạy và nghiên cứu, TS Nguyễn Trung Thành - Trưởng Bộ môn Môi trường & Phát triển Bền vững, Trường Đại học An Giang đã để lại dấu ấn thành tích nổi trội trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong nghiên cứu khoa học.
Trong cuộc đời làm nông của mình, PGS.TS Dương Văn Chín nhớ như in những lần đi làm chuyên gia chuyển giao kỹ thuật trông lúa nước cho nông dân châu Phi. Lần đi ít cũng bằng một vụ lúa ngắn ngày...
Tôi được biết đến anh - một tấm gương nhà giáo, nhà khoa học, nhà quản lý trẻ tài năng, đầy nhiệt huyết, năng động, sáng tạo và đặc biệt ở anh là sự hội tụ những đức tính cần mẫn, miệt mài say mê nghiên cứu khoa học. Anh là PGS.TS Nguyễn Xuân Hải, Trưởng khoa Giáo dục Đặc biệt, trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Đó là mảnh đất mang đầy chứng tích của một cuộc chiến đấu oanh liệt, nơi đã để lại trong tâm khảm Giáo sư - Thiếu tướng Bùi Phan Kỳ* những kỷ niệm không thể nào quên.
Thưa thầy Lê Thế Trung, với những dòng ký ức nhớ về một thuở tôi được theo thầy công tác, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn thầy-một tấm gương sáng đã cho tôi nhiều bài học quý báu cả về kiến thức, tác phong chỉ huy. Những điều ấy giúp tôi rất nhiều kinh nghiệm trong bước đường công tác sau này.
Chiều 25-7-2018, Ban giám đốc Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã có buổi làm việc cùng Ban lãnh đạo Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, bàn về dự án trưng bày các nữ nhà khoa học trẻ sẽ khai trương vào dịp 20-10 tới đây.
Sinh năm 1943, GS.TS Nguyễn Đức Vy* là con thứ mười trong gia đình trí thức ở Thanh Miện (Hải Dương), cha là bác sĩ ngoại khoa, mẹ là nữ hộ sinh, cùng tốt nghiệp ở Trường Y sĩ Đông Dương. Tuổi thơ của ông tưởng như sẽ ấm êm, nhưng đó lại là những tháng ngày gian khó triền miên. Song, bây giờ nghĩ lại ông cho rằng, chính tuổi thơ gian khó đã tạo nên ý chí, nghị lực trong ông.
GS.TS Nguyễn Quỳ là người luôn đau đáu về sự phát triển của nền khoa học nước nhà. Trong buổi làm việc chiều ngày 19-7-2018, ông đã chia sẻ với chúng tôi một thông điệp mà ông muốn nhắn nhủ tới thế hệ trẻ.
Nhân dịp sinh nhật GS.VS Nguyễn Văn Hiệu tròn 80 tuổi, ngày 21-7-2018, Viện Vật lý và Viện Khoa học vật liệu đã tổ chức Hội thảo “Cơ hội và thách thức của ngành Vật lý và Khoa học vật liệu Việt Nam”. Hội thảo dành trọn phiên thứ nhất để chúc mừng sinh nhật và tri ân những đóng góp của Giáo sư đối với nền khoa học Việt Nam nói chung và lĩnh vực vật lý nói riêng.
Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam trân trọng gửi đến bạn đọc những cảm nhận của GS.TSKH Phan Trường Thị - người đã có gần một thập kỷ chứng kiến từng bước phát triển của chúng tôi và trao tặng hàng trăm tài liệu hiện vật đã đi cùng ông suốt cuộc đời làm khoa học. Sự tin tưởng của ông vào những hoạt động mà Trung tâm đã và đang thực hiện là nguồn động viên khích lệ, vừa nhắc nhở mỗi cán bộ trong Trung tâm cần nỗ lực nhiều hơn nữa trong việc “gìn giữ tinh túy của di sản nhà khoa học” và 'làm cho những tinh tuý di sản toả sáng'.
“Mẫu mực, tâm huyết, trách nhiệm và giản dị” là ấn tượng đọng lại ở nhiều người mỗi khi có dịp tiếp xúc, gặp gỡ GS Đặng Huy Ruận. Hơn 40 năm gắn bó với nghề giáo, dù trải qua nhiều vị trí khác nhau nhưng ngọn lửa đam mê với nghề, với nghiên cứu toán học vẫn luôn cháy trong ông.
Tiếng còi báo động, tiếng máy bay, tiếng bom nổ, tiếng kêu khóc của con trẻ… là những âm thanh khó quên đối với những nhân chứng sống ở Hà Nội cuối tháng 12-1972. Trong những ngày ấy, bác sĩ Đặng Hanh Đệ âm thầm, miệt mài bên những ca phẫu thuật để cứu chữa cho thương binh và người dân ở Bệnh viện Việt - Đức.
Theo lịch hẹn, ngày 13-7-2018, chúng tôi có buổi ghi lại hình ảnh các hoạt động thường nhật của PGS.TSKH Lê Thành Phước, nguyên Phó hiệu trưởng trường Đại học Dược Hà Nội tại nhà riêng ở Times City, Hà Nội.
Sáng sớm ngày 15-7-2018, mưa vẫn không ngớt ở Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (Hòa Bình). Vậy nhưng, các vị khách tham quan đến từ Hà Nội, Phú Yên, Đồng Nai… đã khiến bầu không khí trở nên vui nhộn.
Khi còn là sinh viên khoa Lịch sử, trường ĐH KHXH và NV tôi đã có cơ hội được gặp và nghe các thầy cô kể về GS Lương Ninh, một người thầy uyên bác trên cả hai chuyên ngành Lịch sử thế giới và Cổ sử Việt Nam.
Giáo sư, NSND Trần Bảng sinh năm 1926 trong một gia đình có truyền thống văn chương. Cha ông là nhà văn Trần Tiêu, bác là nhà văn Khái Hưng-những con chim đầu đàn của nhóm Tự lực văn đoàn.
Có một nữ bác sĩ nội trú đã lặng lẽ, bền chí thuyết phục cả hội đồng khoa học, lao vào nghiên cứu một đề tài mà với các thầy cây đa, cây đề của nền y học Việt Nam ngày đó chỉ là công tác thống kê lại kết quả của chuyên ngành hóa sinh, không xứng tầm với một Bác sĩ nội trú được đào tạo bài bản từ Pháp trở về.
Đây là câu chuyện - kỷ niệm đáng nhớ trong hành trình từ Lào trở về quê hương Việt Nam của cậu học trò Phạm Ngọc Giai*. Chuyện xảy ra cách đây đã 65 năm…
Vẻ đẹp kỳ lạ của Cổ Loa là hòn ngọc tuyệt bích của Hà Nội. Nhưng dường như Cổ Loa đang ngủ. Đó là điều trăn trở của PGS.TS Nguyễn Văn Huy, Giám đốc chuyên môn của Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, nguyên Ủy viên Hội đồng di sản quốc gia. Chúng tôi xin đăng toàn văn bài phát biểu của ông trong tọa đàm 'Cổ Loa: Từ giá trị cốt lõi đến bảo tồn và phát triển', do Tạp chí Tia sáng tổ chức, ngày 7-7-2018 vừa qua.
Đã hơn 7 năm kể từ khi GS.TS Nguyễn Thị Kim Ngân (nguyên Phó chủ nhiệm khoa Sinh học, trường Đại học Tổng hợp Hà Nội) ra đi, gia đình vẫn lưu giữ cẩn thận những kỷ vật của bà. Mỗi khi nhìn những kỷ vật ấy, gia đình như cảm thấy bà luôn hiện diện trong căn nhà quen thuộc trên phố Thanh Nhàn, Hà Nội.
Trong cuộc đời dạy học của mình, GS.TSKH Thái Trần Bái (nguyên Chủ nhiệm khoa Sinh học, trường ĐHSP Hà Nội) không thể nhớ hết đã chở bao nhiêu chuyến đò, nhưng có những học trò vẫn để lại trong ông dấu ấn đẹp. Hôm nay, ngày 10-7-2018, chúng tôi đã chứng kiến buổi gặp gỡ đầy xúc động giữa ông với học trò - PGS.TS Đỗ Văn Nhượng tại Trung tâm Nghiên cứu động vật đất, trường ĐHSP Hà Nội.
Để cùng nhau nhìn lại một nửa chặng đường năm 2018 vừa qua, chiều tối ngày 7-7-2018, MEDLATEC GROUP long trọng tổ chức lễ “Sơ kết 6 tháng đầu năm và kế hoạch 6 tháng cuối năm”, tại Trung tâm Thiên Sơn Plaza.
Sáng ngày 7-7-2018, tọa đàm “Cổ Loa: Từ giá trị cốt lõi đến bảo tồn và phát triển” đã diễn ra tại trụ sở của Tạp chí Tia sáng (Trần Hưng Đạo, Hà Nội), với sự chủ trì của PGS.TS Nguyễn Văn Huy - Giám đốc chuyên môn Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
GS.NGND Phan Huy Lê, một trong những cây đại thụ của nền sử học nước nhà, nguyên Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, đã ra đi ở tuổi 84.
Giáo sư Phan Huy Lê được biết đến là nhà khoa học tâm huyết có nhiều đóng góp cho nền sử học nước nhà và là một người thầy mẫu mực ưu tú. Hành trình nghiên cứu khoa học của nhà sử học Phan Huy Lê là cuộc hành trình tự học, tự nghiên cứu không mệt mỏi, tất cả xuất phát với niềm đam mê nghiên cứu sử học.
Kết quả nghiên cứu của PGS Phạm Văn Hùng và cộng sự là tiền đề để sản xuất các loại thực phẩm phù hợp cho người béo phì, tiểu đường.
Chiều thứ bảy, ngày 23-6-2018! Nghe tin GS.NGND Phan Huy Lê - người thầy kính yêu của bao thế hệ sinh viên khoa Lịch sử, trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 13h06, chúng tôi ai nấy đều thảng thốt. Vậy là sau thầy Trần Quốc Vượng, thầy Đinh Xuân Lâm, thầy Nguyễn Hải Kế, thầy Phạm Xanh..., thầy Phan Huy Lê đã ra đi mãi mãi.
GS.TS Bùi Xuân Nam luôn để lại ấn tượng đẹp về phong cách làm việc và hình ảnh người thầy giáo với nhiều thế hệ học viên, sinh viên của Bộ môn Khai thác Lộ thiên, Khoa Mỏ, Trường Đại học Mỏ - Địa chất. Hơn 20 năm công tác, anh đã làm việc hết mình, bằng chữ tâm, cái tình của một nhà giáo trực tiếp giảng dạy, nghiên cứu khoa học, đóng góp cho sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực ngành Công nghiệp Mỏ của đất nước.
Không chỉ xuất sắc trong khoa học, giáo sư Lê Kim Ngọc luôn hướng đến những người khốn khó với tâm hồn nhân ái.
Có dịp gặp gỡ, trò chuyện cùng ông, tôi thầm cảm nhận, khâm phục niềm đam mê khoa học bất tận và những đóng góp đầy trân trọng, ý nghĩa với công tác giáo dục đào tạo, nghiên cứu khoa học vinh quang cũng như sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước của một nhà khoa học nhiệt thành.
Quá khứ, hay ký ức về những gì đã trải qua thường khó quên trong cuộc đời một con người, nó có thể là nỗi ám ảnh hoặc là động lực cho tương lai. Nhắc lại những mảng màu sáng tối của hơn 50 năm về trước, như thời kỳ ở Tiệp Khắc, với GS Đặng Hanh Đệ, đó là những ký ức ông luôn trân trọng.
Mỗi lần về thăm quê Quảng Bình, xuôi đò trên sông Nhật Lệ, PGS Nguyễn Đình Khâm* lại bồi hồi nhớ về ký ức tuổi thơ nhiều kỷ niệm. Nơi đây không chỉ nuôi dưỡng tâm hồn, tính cách mà còn chứng kiến ông từng bước trưởng thành về mọi mặt dưới mái trường Phan Bội Châu ở chiến khu Tuyên Hóa, đặt nền móng để ông vững bước trên con đường làm khoa học sau này.
Chuyến công tác mới đây đến Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đã cho tôi có cơ duyên thực hiện bài viết về ông, một nhà quản lý, nhà khoa học tâm huyết, nhiệt thành với tình yêu nghề đậm sâu.
Sau 7 năm nỗ lực thu thập thông tin tư liệu để triển khai chuyên đề nghiên cứu về đoàn cán bộ khoa học kĩ thuật đầu tiên được Trung ương Đảng cử sang Liên Xô học năm 1951 (gọi tắt là LX51), sáng ngày 15-6-2018, chúng tôi đã có buổi làm việc với gia đình thành viên cuối cùng trong đoàn tại Quảng Ninh – gia đình ông Phan Lục.
Những nhà khoa học nữ - mỗi người một hoàn cảnh, nhưng điểm chung ở họ là đam mê nghiên cứu khoa học khiến thế giới nể phục, và một điều khá đặc biệt nữa là tất cả họ đều “xuất thân” từ Đại học Quốc gia TPHCM…
“Tâm huyết, nhiệt tình, trách nhiệm, mẫu mực và hiệu quả”, đó là lời nhận xét của bạn bè, đồng nghiệp và sinh viên khi nhắc đến PGS.TS Phạm Kỳ Quang - Viện trưởng Viện Đào tạo chất lượng cao, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam.
Với những đóng góp cho ngành Bỏng nói riêng và nền Y học Việt Nam nói chung, GS.TSKH, Thiếu tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang Lê Thế Trung xứng đáng được gọi là ngôi sao của nền y học Việt Nam hiện đại. Sự ra đi của ông để lại một khoảng trống lớn và sự thương tiếc vô bờ bến đối với những người trong nghề.
Nghe các con kể về chuyến tham quan Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam tại Cao Phong, Hòa Bình, tận mắt chứng kiến những tài liệu hiện vật mà ông đã tặng Trung tâm, được lưu trữ cẩn thận, GS.TS Nguyễn Xuân Đặng hứa sẽ đến thăm Công viên khi sức khỏe ổn định. Ấy vậy mà ông đã từ bỏ cõi tạm ngày 5-4-2018.
Cách đây hơn ba thập kỷ, trong bối cảnh đất nước đổi mới và hội nhập, TS Phan Đức Thắng*đã mang đến cho Cục Quản lý Chất lượng hàng hóa và Đo lường (Bộ Nội thương**) một làn gió mới thông qua dự án đầu tiên được Liên hợp quốc tài trợ: “Tăng cường khả năng kiểm tra, kiểm nghiệm thực phẩm lỏng ở Việt Nam (VIE-87-009)”.
Ở tuổi 84, giáo sư Trần Thanh Vân vẫn đáp chuyến bay từ Pháp về Việt Nam kết nối nhà khoa học chỉ với mong muốn truyền lửa đam mê.
Làm việc dưới sự dìu dắt của PGS.TS Nguyễn Văn Huy hơn 7 năm nhưng vừa qua, lần đầu tiên tôi mới có dịp đi công tác dài ngày tại Tp. Hồ Chí Minh cùng thầy. Ấn tượng, khâm phục, kính trọng và học hỏi được rất nhiều là những điều còn đọng mãi trong chuyến đi này.
Tôi đã kịp có mặt và tạm biệt Nhà giáo Nhân dân, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, Kiến trúc sư Nguyễn Thế Bá bên giường bệnh, chỉ 10 phút trước khi trái tim luôn rộng mở ấy ngừng đập. Thật xúc động, buồn đau khi người Thầy, người Anh, người gắn bó với sự nghiệp phát triển đô thị, với ngành Quy hoạch, kiến trúc – xây dựng… đã ra đi vĩnh viễn…
Cuối những năm 50 của thế kỷ trước, phương tiện thông tin đại chúng còn rất hiếm hoi, chiếc máy thu thanh galen trở thành phương tiện để người dân ở các vùng quê có thể tiếp cận với chương trình phát thanh của Đài tiếng nói Việt Nam. Phó giáo sư, Tiến sĩ Phùng Văn Trình* khi đó còn là cậu học trò lớp 7, nhưng đã bất ngờ phát hiện ra cách lắp đặt máy thu thanh kiểu mới và được nhiều bạn bè cùng lớp học tập.
PGS.TS.NGƯT. Phạm Xanh nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Lịch sử Việt Nam Cận hiện đại, Khoa Lịch sử Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, do mắc bệnh hiểm nghèo đã từ trần hồi 0h52 ngày 02/6/2018 (tức ngày 19 tháng Tư năm Mậu Tuất), tại Bệnh viện Hữu nghị, hưởng thọ 76 tuổi.
Giáo sư Trần Linh Sơn (1923-1989) là người thuộc thế hệ trí thức trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954). Ông là một trong 21 người đầu tiên được Trung ương Đảng ta cử đi học ở Liên Xô năm 1951; là người xây dựng cơ sở hoạt động cho hệ thống tín dụng non trẻ của Việt Nam. Có thể khẳng định ông là cây đại thụ của nền khoa học ngân hàng Việt Nam.
Lễ tiếp nhận tài liệu hiện vật của GS.TS Nguyễn Ngọc Giao tại thành phố Hồ Chí Minh đã trôi qua hơn một tuần, nhưng dư âm về thành công của sự kiện này vẫn khiến chúng tôi âm ỉ mừng vui.
Danh ngôn có câu: “Người lao động là người hạnh phúc”. Thực tế ở nước ta có rất nhiều nhà quản lý, trí thức đã được nghỉ hưu nhưng vẫn hăng say làm việc, cống hiến cho đất nước. Chúng tôi xin kể về hai trong rất nhiều tấm gương như thế.
Tôi và nhiều thế hệ sinh viên khoa Lịch sử trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội vẫn mãi nhớ lời chào của Thầy trong buổi học đầu tiên: 'Tôi là Phạm Xanh. Nghĩa là Phạm mãi Xanh không bao giờ chín'. Thế mà hôm nay, chúng tôi đã phải xa thầy mãi mãi.
Vào tháng 10/2018, Khối thi đua một gồm 9 Bộ, ngành và đại diện khách mời là 2 Viện Hàn Lâm và Đài truyền hình Việt Nam sẽ tổ chức giao lưu công tác công đoàn tại Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
Tiến sĩ (TS) Đỗ Quốc Tuấn, 33 tuổi, hiện đang công tác tại Khoa Vật lý, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội đã dành trọn tuổi thanh xuân của mình để nghiên cứu khoa học. Công trình 'Higher dimensional nonlinear massive gravity' (lý thuyết hấp dẫn phi tuyến nhiều chiều có khối lượng) của anh là một trong hai đề cử giải trẻ Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018.
Sáng 26-5-2018, Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam trân trọng đón tiếp đoàn khách của Vụ Thi đua khen thưởng thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ.
Xuyên suốt chặng đường cống hiến không ngừng nghỉ đã qua, bằng tâm sức, niềm đam mê khoa học bất tận, AHLĐ.GS.TS.NGND. Nguyễn Lân Việt đã có những cống hiến đáng tự hào cho nền y học nước nhà, đặc biệt là cho chuyên ngành tim mạch học Việt Nam.
Hơn 30 năm cống hiến sức mình ở vai trò người thầy giáo, người quản lý đào tạo, GS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Nội đã để lại những dấu ấn quan trọng cho sự phát triển của lĩnh vực Khoa học tự nhiên nói chung.
Đó là sự chia sẻ chân tình của PGS.TS Vũ Trọng Khải - nguyên Hiệu trưởng trường Cán bộ Quản lý Nông nghiệp và Phát triển nông thôn II tại Tp. Hồ Chí Minh - về cơ duyên trở thành chuyên gia kinh tế nông nghiệp trong buổi làm việc với nghiên cứu viên Trung tâm vào sáng ngày 25-5-2018.
Chiều 25-5-2018, nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam tiếp tục nhận được sự tin tưởng và ủng hộ của PGS.TS Trương Mỹ Dung (Chủ nhiệm khoa Công nghệ thông tin, trường Đại học Bà Rịa - Vũng Tàu), khi bà quyết định trao tặng thêm nhiều tư liệu của chồng – cố GS.TSKH Nguyễn Đình Ngọc.
Thành phố Hồ Chí Minh những ngày này nắng rực rỡ. Nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã có hơn một tuần làm việc tích cực, nhận được sự tin yêu của nhiều nhà khoa học và gia đình nhà khoa học.
PGS.TS Thành Phần (nguyên Phó Chủ tịch Hội Dân tộc học thành phố Hồ Chí Minh) đã có những chia sẻ thú vị về ngành dân tộc học mà ông đam mê cả cuộc đời, trong buổi làm việc với nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam chiều ngày 24-5-2018.
GS.TS Ngô Bảo Khang đã nhiệt tình tiếp đón và chia sẻ những kỷ niệm trong buổi gặp lại cán bộ Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 24-5-2018.
Ngày 23-5-2018, trở lại thành phố Hồ Chí Minh sau 1 năm, gặp lại PGS.TS Phan An (nguyên Giám đốc của Trung tâm Dân tộc học Tôn giáo thuộc Viện Khoa học Xã hội miền Nam) chúng tôi vẫn thấy ở ông sự say mê, tâm huyết cho công việc giảng dạy, nghiên cứu khoa học. Các tư liệu, công trình nghiên cứu, luận văn luận án của học viên nghiên cứu sinh đã dày lên khiến khoảng trống của phòng khách, phòng ngủ của ông thêm phần chật chội. Để lý giải cho điều đó, ông giải thích “Mình yêu nghề và làm việc quên mệt mỏi”.
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22-5-2018. Sau bữa trưa ấm lòng cùng gia đình nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Vinh, chúng tôi đến ngay tư gia của TS Trần Thanh Pôn trên phố Nguyễn Kiệm.
Chiều Sài Gòn, 21-5-2018. Trời đang nắng to bỗng trở gió mạnh, cơn mưa dần ập đến. Như lịch hẹn, chúng tôi cũng hòa vào dòng người hối hả ngược xuôi để tìm đến ngôi nhà của Anh hùng Lao động (AHLĐ) Nguyễn Xuân Bao trên con ngõ nhỏ ở phố Kim Biên.
Sáng 20-5-2018, sau Lễ tiếp nhận tài liệu hiện vật của GS.TS.NGND Nguyễn Ngọc Giao, nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã có buổi làm việc với PGS Đỗ Văn Nhung tại nhà riêng ở phố Nguyễn Kiệm, Tp. Hồ Chí Minh.
Phó giáo sư Nguyễn Văn Huy thốt lên nhận xét đó khi chúng tôi đến thăm PGS.TS Mạc Đường (nguyên Viện trưởng Viện Khoa học xã hội tại Tp. HCM) và được nghe ông giới thiệu bộ sưu tập sách trong căn phòng - thế giới sách của mình, sáng 20-5-2018.
Trang trọng, nhưng thân tình và ấm áp là không khí của buổi Lễ tiếp nhận tài liệu hiện vật của GS.TS.NGND Nguyễn Ngọc Giao, do Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam (HERITIST) tổ chức tại trụ sở Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh, sáng ngày 19-05-2018.
Sáng ngày 17-5-2018, Tỉnh ủy tỉnh Hòa Bình đã có buổi làm việc với Ban lãnh đạo MEDLATEC và HERITIST tại trụ sở Tỉnh ủy. Nội dung quan trọng được bàn tại hội nghị là đẩy mạnh sự phát triển của Dự án Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam và việc xây dựng Trung tâm Xét nghiệm lâm sàng tổng hợp mà MEDLATEC GROUP đang triển khai trên địa bàn tỉnh Hòa Bình.
Đó là quan điểm nhất quán, xuyên suốt trong sự nghiệp lãnh đạo cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngay từ những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Bác đã khẳng định: “Trí thức Việt Nam đã gánh một phần quan trọng trong cuộc kháng chiến cứu quốc và gánh một phần quan trọng trong công việc kiến quốc”. Đặc biệt, tầm nhìn trong trọng dụng hiền tài đã trở thành nghệ thuật, bài học vô giá trong di sản tư tưởng của Người, là yếu tố góp phần quan trọng làm nên sự thành công của cách mạng Việt Nam.
Ngày 19-5-2018, tại trụ sở Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật TP Hồ Chí Minh, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam (TTDS) tổ chức lễ tiếp nhận hơn 1.500 tài liệu hiện vật của GS.TS.NGND Nguyễn Ngọc Giao. Đây là lễ tiếp nhận thứ hai của TTDS tổ chức tại TP Hồ Chí Minh.
“Bao tháng năm qua, biển với anh là nhà, dù ở muôn phương, hai tâm hồn gắn bó yêu thương. Biển kể anh nghe biết bao điều kì diệu, về người dũng sĩ mang biển vào quê hương… ”- đó là những ca từ trong ca khúc “Hát về anh, người dũng sĩ của biển” mà học trò Đỗ Tiến Nam sáng tác dành tặng thầy Nguyễn Chu Hồi*.
Ngày 5-5-2018, nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đến gặp GS.TS Trần Thị Phương Mai, nguyên Phó vụ trưởng Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế) khi bà đang thăm khám các bệnh nhân. Được tận mắt chứng kiến bà làm việc, chúng tôi cảm nhận rõ sự ân cần của bà đối với người bệnh.
Thật khó hình dung niềm đam mê nghiên cứu Truyện Kiều ở một tiến sĩ chuyên ngành luyện kim - ông Phan Tử Phùng, khi mà từng ý thơ, câu chữ của đại thi hào Nguyễn Du như ngấm vào tâm can, suy nghĩ của ông. Hơn thế, xuất phát từ mong muốn lan tỏa niềm đam mê ấy, ông còn là người sáng lập Hội Kiều học Việt Nam (2011).
Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Nguyễn Quang Hồng là một nhà khoa học có nhiều đóng góp trong lĩnh vực ngôn ngữ học và nghiên cứu Hán Nôm. Hơn 50 năm trên đường học vấn, ông đã để lại những dấu ấn rõ nét trong nhiều công trình nghiên cứu. Ông cũng được giới học giả đánh giá là một người cá tính, sắc sảo, chỉn chu và nghiêm túc trong khoa học. Với chuyên luận “Khái luận văn tự học chữ Nôm” (Nxb Giáo dục, 2008), ông được Nhà nước trao tặng Giải thưởng về Khoa học và Công nghệ (2017).
Bộ bài Tây hay bộ bài Tam cúc đã quen thuộc với chúng ta, nhưng chắc hẳn “Bài chơi tiếng Việt” còn lạ lẫm với nhiều người?
Hôm nay, ngày 30-4 kỷ niệm 43 năm ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, Công viên Di sản hân hoan chào đón hàng nghìn lượt khách đến tham quan, nghỉ ngơi. Một trong những điểm dừng chân của khách tham quan là Triển lãm “Thẳm sâu trong từng kỷ vật”. Triển lãm đã đón tiếp nhiều gia đình, đại gia đình đến tham quan học tập. Di sản, kỷ vật của nhiều nhà khoa học Việt Nam trưng bày tại Triển lãm đã mang đến cho công chúng sự xúc động và ngưỡng mộ.
Trong không khí rộn ràng đón khách, sáng 29-4-2018 chúng tôi may mắn gặp vị khách đặc biệt. Đó là TS Cung Khắc Lược, một trong 'tứ trụ thư pháp' Việt Nam. Ông đi cùng đoàn con cháu lên thăm Công viên.
Sáng ngày 27-4-2018, được sự đồng ý của Ban giám hiệu trường THPT Cao Phong (Hòa Bình), các nhà thư pháp tham dự Tuần Thư pháp trên Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã có buổi giao lưu ý nghĩa với thầy cô và học sinh nhà trường trong giờ ra chơi.
Chiều ngày 26-4-2018, TS Nguyễn Việt (Giám đốc Trung tâm nghiên cứu tiền sử Đông Nam Á), PGS.TS Trần Thị Vinh (Viện Sử học) cùng nhà Việt Nam học Thomas (CHLB Đức) đã đến tham quan Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
Nhân dịp nghỉ lễ Giỗ tổ Hùng vương và khai mạc Tuần thư pháp tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam, hôm nay, 25-4-2018 gia đình cố GS Hoàng Phê đã lên thăm Công viên.
Sáng ngày 25 - 4 - 2018 (ngày Giỗ tổ Hùng Vương, mùng 10 tháng 3), Trung tâm Di sản các nhà khoa hoạc Việt Nam và Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (HERITIST) đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc ''Tuần thư pháp'' - một hoạt động trong Chương trình ''Công viên Di sản - Chào Hè 2018'', tại huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình.
Để chuẩn bị cho chương trình ''Công viên Di sản - Chào Hè 2018'' được khai mạc đúng ngày giỗ Tổ (sáng 25-4-2018) tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (Cao Phong - Hòa Bình), Ban tổ chức và các cán bộ của HERITIST đã làm việc tất bật nhiều ngày qua.
PGS-TS Đặng Thị Cẩm Hà - nguyên Trưởng phòng Công nghệ sinh học môi trường, Viện Công nghệ sinh học (thuộc Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam) được biết đến như một nữ khoa học cả đời 'đau đáu' với vấn nạn ô nhiễm môi trường.
Là nhà khoa học nữ đầu tiên nghiên cứu về văn bia, PGS-TS Phạm Thị Thùy Vinh – Viện nghiên cứu Hán Nôm, từng cho rằng “húc” vào văn bia rất khó nhưng đó lại là cái nghiệp của bà bởi với bà khi chạm vào từng tấm bia, cạo từng con chữ bà như được chạm vào lịch sử.
NGND.GS.TS Vũ Tuấn - Chủ tịch Hội đồng Quản trị trường THPT Hồng Hà-Nguyễn Khuyến, nguyên Hiệu trưởng trường ĐH Sư phạm Hà Nội đã dành cả cuộc đời mình cho sự nghiệp 'trồng người'.
Từ ngày 25-04 đến 01-05-2018, chương trình “CÔNG VIÊN DI SẢN - CHÀO HÈ 2018” sẽ diễn ra tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (xóm Tiềng, xã Bắc Phong, huyện Cao Phong, Hòa Bình).
Với sự phát triển công nghệ số hiện nay, việc ứng dụng công nghệ vào công tác lưu trữ tài liệu là việc làm rất cần thiết đối với mỗi cơ quan, đặc biệt là cơ quan lưu trữ như Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam. Thấu hiểu được điều đó, sáng ngày 17-4-2018, đại diện Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã có buổi tham quan, học tập kinh nghiệm về vấn đề này tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III.
Đã trở thành nhà khoa học chuyên ngành Thủy lợi, nhưng những kỷ niệm khó quên về cái thời đánh vật với môn toán luôn in đậm trong ký ức GS.TS Hoàng Tư An*
Chiều ngày 12.4 vừa qua, tại tòa nhà Quốc hội, trên đường Trần Phú, Hà Nội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội phối hợp với Viện Ứng dụng công nghệ đã tổ chức lễ công bố cuốn sách “GS,TSKH Vũ Đình Cự - Cả đời cống hiến”. Đại diện Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã tham gia sự kiện đặc biệt này.
Sáng ngày 7-4- 2018 vừa qua, Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã tổ chức tour du lịch phục vụ hơn 70 cán bộ hưu trí, trường Đại học Giao thông vận tải tham quan Hòa Bình. Điểm đến của đoàn là Đền Bồng Lai, tiếp đến là Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam và điểm cuối là Nhà máy thủy điện Hòa Bình.
Suốt nhiều năm qua, trong phòng khách của gia đình GS.TSKH Thái Trần Bái*, ông luôn dành vị trí trang trọng, dễ quan sát để đặt ảnh những người thầy đã dìu dắt ông trên những chặng đường học tập, làm khoa học. Và, mỗi lần nhắc đến các bậc thầy đáng kính, khóe mắt ông lại rưng rưng. Qua câu chuyện của GS Thái Trần Bái về những người thầy, chúng ta có thể thấu hiểu tấm lòng tôn sư trọng đạo của ông.
Là con thứ tư trong một gia đình nông dân nghèo đông con tại Châu Sơn, một vùng quê chiêm trũng của Hà Nam, ngay từ nhỏ PGS.TSKH Lại Ngọc Đường* và những đứa trẻ cùng trang lứa đã quen với sự lam lũ, vất vả của miền quê nghèo và sớm phải tham gia công việc đồng áng. Con đường đến trường thật gian nan nhưng đó cũng là khoảng đời đầy ắp kỷ niệm của ông.
Như đã hẹn, chiều ngày 9-4-2018, nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam lại đến ngôi nhà thân thuộc phố Kim Mã- nơi PGS.TSKH Trần Văn Nhị và gia đình đang sinh sống để tiếp nhận chiếc máy Khử nitơ liên kết (NIREF).
Chiều ngày 9-4-2018, PGS.TS Nguyễn Văn Huy (Giám đốc chuyên môn Trung tâm Di sản) gặp gỡ PGS.TS Lê Thị Trọng Tuyên (nguyên Trưởng phòng Vật lý và Công nghệ linh kiện điện tử của Viện Khoa học vật liệu thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) tại trụ sở của Trung tâm, 26 Nghĩa Dũng, Ba Đình, Hà Nội.
Từ nhiều tháng nay, PGS.TSKH Lại Ngọc Đường và các cán bộ hưu trí của trường Đại học Giao thông Vận tải đã háo hức chờ đón chuyến lên thăm Hòa Bình và Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
Sáng ngày 6-4-2018, thông qua sự giới thiệu của PGS.TS Nguyễn Văn Huy, chúng tôi đã có buổi giao lưu cùng ông Frédéric Thomas - Tiến sĩ Lịch sử khoa học, hiện đang công tác tại Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (ISDS).
Những ngày đầu tháng 4-2018, Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam liên tục đón các đoàn khách lớn từ Hà Nội, Ninh Bình, Nam Định và Hòa Bình - một tín hiệu đáng mừng cho “tháng lễ hội” năm nay với chương trình Chào hè sẽ diễn ra từ ngày 25-4 đến ngày 1-5, gồm: Tuần Thư pháp, Lễ hội Hoa hướng dương, tiếp tục mở cửa Triển lãm “Thẳm sâu trong từng kỷ vật”.
Sáng ngày 4-4-2018, chúng tôi may mắn được đến thăm và làm việc với GS.TS Phan Kế Lộc (nguyên cán bộ giảng dạy, nghiên cứu, trường Đại học Tổng hợp Hà Nội) tại Bảo tàng Thực vật, nằm trong khuôn viên của trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là trường Đại học Khoa học tự nhiên).
Đó là cảm nhận của mỗi cán bộ nhân viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam sau những buổi họp gần đây của Trung tâm. Đặc biệt là qua buổi họp tổng kết công việc tháng 3 và Quý I- 2018 chiều ngày 4-4-2018.
Sáng ngày 4-4-2018, trong dòng người lặng lẽ thương tiếc tiễn đưa PGS.TS Phạm Xuân Hằng về cõi vĩnh hằng ở nhà tang lễ Bộ Quốc phòng, tôi nhớ mãi buổi làm việc đầu tiên với Thầy, nghe Thầy kể về những kỷ niệm cuộc đời, quá trình giảng dạy và nghiên cứu khoa học…
Chiều ngày 30-3-2018, chúng tôi may mắn được cùng PGS.TS Nguyễn Văn Huy và GS.TS Phan Kế Lộc (nguyên cán bộ giảng dạy, nghiên cứu trường Đại học Tổng hợp Hà Nội) đến thăm PGS.TS Chương Thâu (thành viên Hội đồng cố vấn của Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam).
Biết bao cánh thư của chàng trai Quảng Trị tập kết ra Bắc gửi về phương Nam, hi vọng sẽ đến tay người thân và từng ngày mong ngóng thư hồi âm. Nhưng một năm rồi mười năm và hơn thế nữa, thư hồi đáp vẫn bặt vô âm tín cùng với niềm hi vọng. Chàng trai đó nay đã trở thành nhà khoa học về lĩnh vực văn học dân gian - GS.TS Lê Chí Quế, nguyên Phó chủ nhiệm khoa Ngữ Văn, trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội. Ngồi nhâm nhi ly trà nóng, ông kể cho chúng tôi về câu chuyện đời mình nửa thế kỷ trước.
Năm 2018, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam và Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (gọi tắt là HERITIST) sẽ kỷ niệm 10 năm hình thành và phát triển. Cuộc họp Hội đồng Cố vấn được HERITIST tổ chức ngày 29-3-2018 nhằm nhìn lại một chặng đường đã qua, đồng thời định hướng cho bước chuyển tiếp nhiều thách thức và đầy hứa hẹn.
Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam (HERITIST) là tổ chức khoa học ngoài công lập, được thành lập vào năm 2008 theo sáng kiến của những người sáng lập Công ty Công nghệ và Xét nghiệm Y học (MEDLATEC), thuộc Công ty MEDLATEC và được sự bảo trợ của MEDLATEC.
Sáng 29-3-2018, HERITIST tổ chức họp Hội đồng cố vấn tại Tòa nhà MEDLATEC, số 99 Trích Sài, Tây Hồ, Hà Nội, nhằm tổng kết công tác và định hướng, kế hoạch hoạt động của HERITIST trong thời gian tới. Đây là sự kiện nằm trong chuỗi các hoạt động chuẩn bị cho kỷ niệm 10 năm thành lập HERITIST.
Nửa thế kỷ gắn bó với ngành dân tộc học cũng là hành trình nhà dân tộc học Nguyễn Văn Huy “xê dịch” trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ những vấn đề “truyền thống” của ngành học này cho tới khám phá những vấn đề văn hóa xã hội đương đại. Cũng là hành trình mà ông khơi mở ra “lãnh địa” mới, kéo ngành học này tới gần công chúng hơn, đó là bảo tàng dân tộc học.
Chứng kiến nỗi đau của gia đình có con bị bệnh lý di truyền, chị Trần Vân Khánh quyết định nghiên cứu lĩnh vực còn khá mới ở Việt Nam.
Trong buổi làm việc chiều 23-3-2018, PGS.TS Nguyễn Văn Huy (con trai của cố GS.TS Nguyễn Văn Huyên - Bộ trưởng Bộ Giáo dục nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa từ 1946 đến 1975, cũng là người thầy lớn của chúng tôi) đã chia sẻ về chuyến đi Pháp mới đây của ông để tìm lại những thông tin tư liệu và dấu chân của cha tại Pháp.
Cách đây 50 năm, ngày 26-3-1968, Ủy ban về sáng chế và phát minh thuộc Hội đồng Bộ trưởng Liên bang Xô viết đã trao “Bằng phát minh” số 59 cho nhóm nghiên cứu gồm 13 nhà khoa học thuộc nhiều quốc tịch, đứng đầu là nhà vật lý Việt Nam Nguyễn Đình Tứ.
Trải qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, dành trọn đời gắn bó, say mê với sự nghiệp đào tạo, nghiên cứu khoa học trong ngành Khoa học quân sự, GS.TS.NGND Nguyễn Chính Trung đã góp phần tô thắm thêm màu xanh áo lính - gần gũi và thân thương. Đã 86 tuổi, nhưng ngọn lửa nhiệt huyết trong ông chưa bao giờ chịu tắt.
Ở số nhà 47/202 Đồng Khởi, quận 1, TP Hồ Chí Minh có một cụ già tuổi đã ngót 100, thuộc về một thế hệ đặc biệt. Thời trai trẻ cụ sớm từ bỏ vinh hoa, phú quý dấn thân vào cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, lập được nhiều chiến công vẻ vang.
Vừa mới mùng 6 Tết Mậu Tuất, PGS.TS Vũ Văn Tuyển còn vui vẻ trò chuyện với chúng tôi và tặng tài liệu cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam như món quà đầu năm mới. Vậy mà... Trưa ngày 18-3-2018, chúng tôi nhận được tin thầy đột ngột qua đời.
Ngày 16-3-2018, chúng tôi đã có một chuyến đi và làm việc thật bổ ích tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
Vào một sáng thu tháng 9-2011, các phương tiện thông tin đại chúng đồng loạt đưa tin GS.TSKH Vũ Đình Cự qua đời. Tiếc vì đất nước mất đi một nhà khoa học, buồn vì Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam chưa kịp làm việc với ông, chúng tôi quyết tâm ngay lập tức phải tiến hành nghiên cứu, sưu tầm toàn bộ di sản khoa học của Giáo sư.
NGƯT. GS.TS Chu Văn Đạt, Chủ nhiệm Bộ môn Xe máy Công binh - Học viện Kỹ thuật Quân sự là một nhà giáo, nhà nghiên cứu khoa học tận tâm với nhiều công trình xuất sắc phục vụ quân đội và nhân dân.
Giáo sư Ca Văn Thỉnh là thủ lĩnh của Đoàn Thanh niên Tiền Phong – thành viên của Mặt trận Việt Minh, là Ủy viên Ủy ban Liên Việt toàn quốc, là đại diện của Mặt trận Việt Minh – Liên Việt Trung ương tại miền Nam Trung bộ, là Ủy viên UBTƯ MTTQ Việt Nam năm 1955 khi tổ chức này mới được thành lập; là Ủy viên UBTƯ MTTQ Việt Nam sau khi thống nhất ba tổ chức Mặt trận năm 1977.
Sáng ngày 13-3-2018, PGS Đào Quý Chiệu, nguyên cán bộ giảng dạy trường Đại học Bách khoa Hà Nội đã trao tặng gần 100 tài liệu quý cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Quốc Thái về cha mình - cố PGS.TS Nguyễn Quốc Cừ với cán bộ Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam tại nhà riêng - khu tập thể trường Đại học Kinh tế quốc dân, phường Đồng Tâm, Hà Nội, sáng ngày 7-3-2018.
Chiều ngày 5-3-2018, nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam có buổi làm việc đầu tiên với PGS.TS Nguyễn Đức Bách (nguyên Phó Viện trưởng Viện Chủ nghĩa xã hội khoa học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh).
Sáng nay 6/3, tại Hà Nội Giải thưởng Kovalevskaia năm 2017 đã trao cho 2 nhà khoa học nữ xuất sắc. Đây là giải thưởng lớn cấp quốc gia có uy tín dành cho các nhà khoa học nữ.
Hưởng ứng Ngày thơ Việt Nam lần thứ 16, ngày 3-3-2018 Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam phối hợp với Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Hòa Bình đồng tổ chức Ngày thơ HERITIST 2018, với chủ đề “Đại thi hào Nguyễn Du và kiệt tác Truyện Kiều''.
Ngày 19-11-2004, một cậu thanh niên khoảng 20 tuổi tìm đến nhà riêng của GS.TS Nguyễn Ngọc Long* trên đường Nguyễn Phong Sắc, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội, để đưa bức thư theo lời dặn của bố: Hãy đưa tận tay thầy cho ba, con nhé!.
Chiều ngày 4-3-2018, trong niềm vui đón mừng sinh nhật lần thứ 22 của đại gia đình MEDLATEC Group, chúng tôi còn vinh dự đón nhận Cờ thi đua do Bộ Y tế trao tặng.
Kiên trì, gương mẫu, ý chí vượt khó…, là những phẩm chất người lính mà PGS.TS Trần Đình Chiến* luôn phát huy trong suốt quá trình học tập và công tác, đã được ông chia sẻ trong buổi đầu làm việc với cán bộ Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, cuối tháng 2-2018.
Được đón nhận tài liệu hiện vật của các nhà khoa học trao tặng, đối với Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, đó luôn là món quà vô giá. Đúng vào ngày Thầy thuốc Việt Nam, 27-2-2018, chúng tôi thật sự xúc động khi tiếp nhận những tư liệu của thầy thuốc, PGS.TS Trần Mạnh Chí,nguyên Viện trưởng Quân y viện 103 (nay là Bệnh viện Quân y 103).
Chiều ngày 26-2-2018 (tức ngày 11 âm lịch năm Mậu Tuất), tuy mọi người đã quay trở lại với công việc và cuộc sống thường nhật nhưng thật vui khi triển lãm “Thẳm sâu trong từng kỷ vật” vẫn đón tiếp hơn 60 khách đến tham quan.
Trong ngày này, cán bộ Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam không khỏi tự hào khi được là một trong những thành viên trong gia đình MEDLATEC Group - Một tập đoàn đã và đang phát triển mạnh ở lĩnh vực Y tế - Khám chữa bệnh, cứu người và lĩnh vực Văn hóa - 'cấp cứu' những di sản của các nhà khoa học.
Vào ngày mùng 6 Tết, Xuân 2018, PGS.TS Vũ Văn Tuyển, Giám đốc Trung tâm xử lý mối và ẩn họa đã trao tặng Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam nhiều tư liệu, hiện vật gắn bó với hoạt động chuyên môn của ông. Đối với chúng tôi, đây quả là món quà “lì xì” đầy ý nghĩa.
Là người nghiên cứu sâu và có nhiều công tình nhất về Phan Bội Châu, PGS.TS Chương Thâu thường nói vui rằng, tên Chương Thâu đọc ngược lại là “Châu Thương”, nghĩa là được cụ Phan Bội Châu thương và ưu ái.
Còn sức sẽ còn viết, còn cống hiến, cho đến khi không cầm được bút nữa thì thôi, đó là khẳng định của GS Phong Lê, chuyên gia hàng đầu về văn học Việt Nam hiện đại.
''Thầy Lai* là thế hệ giảng viên đầu tiên của trường Đại học Giao thông vận tải. Nhiều thế hệ học trò hiện là giảng viên trong trường tôn vinh thầy như một “tượng đài” về giảng dạy mà ai cũng phải học tập''. Phó giáo sư Nguyễn Văn Bính** đã mở đầu câu chuyện về người thầy của mình như vậy.
Hôm nay ngày mùng 7 Tết (22-2-2018), chúng tôi đã bắt đầu trở lại với công việc thường ngày, với rất nhiều kế hoạch cần triển khai.
Từ 9 giờ sáng ngày mùng 3 Tết (ngày 18-2-2018), khách tham quan nườm nượp vào Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam. So với ngày hôm qua, lượng khách hôm nay đã tăng gấp rưỡi (đạt hơn 3000 khách) với nhiều hoạt động sôi nổi tại Công viên.
Tiếp nối niềm vui trong những ngày đầu năm, ngày mùng 4 Tết, chúng tôi đón gần 900 khách vào thăm S1. Ngoài phong cảnh đẹp của Công viên, khách tham quan, đặc biệt là các em nhỏ vô cùng thích thú khi được trải nghiệm chơi bộ bài tiếng Việt của PGS.TS Trần Vĩnh Phúc (nguyên Chủ nhiệm bộ môn Văn học và Đất nước học Nga, trường ĐH Ngoại ngữ) tại triển lãm “Thẳm sâu trong từng kỷ vật”.
Ngay trong ngày đầu tiên của năm mới (Mùng 1, Xuân Mậu Tuất), chúng tôi đã đón hàng trăm khách đến Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam. Riêng tại tòa nhà lưu trữ di sản các nhà khoa học (S1) đã có gần 200 khách tham quan triển lãm 'Thẳm sâu trong từng kỷ vật'.
Trong không gian tĩnh lặng của căn phòng nhỏ trên phố Chùa Láng, Hà Nội, PGS Hà Học Hợi* say sưa kể chúng tôi nghe câu chuyện về cuộc đời mình, đặc biệt nhất là chuyện của 65 năm trước, ông vinh dự là đại biểu trẻ tuổi nhất tham dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ I tại chiến khu Việt Bắc, năm 1952. Và lời Bác dạy năm ấy về lòng yêu nước, ông nhớ mãi đến bây giờ.
Tết Mậu Tuất 2018 là Tết đầu tiên tôi phải xa gia đình thân yêu. Mặc dù vậy, tôi lại được đón Tết ở “ngôi nhà thứ hai” - Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
Bà được biết đến là một nhà khoa học có nhiều đóng góp quan trọng trong sự nghiệp phát triển nền nông nghiệp nói riêng và kinh tế đất nước nói chung.
GS Hoàng Châu Ký sinh ngày 16-5-1921 trong một gia đình nho giáo tại xã Quế Lộc, H. Quế Sơn (Quảng Nam). Ông được thừa hưởng tình yêu dành cho tuồng từ cha, một nhà nho yêu nước tham gia khởi nghĩa Trần Cao Vân - Thái Phiên nhưng thất chí, rất say mê hát bội nên từng bỏ nhà đi theo giảng văn học cho gánh hát.
Tôi gặp Giáo sư, Anh hùng Lao động Nguyễn Tài Thu lần đầu tiên vào đầu năm 2009, và kể từ đó nhiều lần được trò chuyện, mục sở thị ông châm cứu cho bệnh nhân. Lần nào cũng vậy, tôi cảm nhận được sự ấm áp từ trái tim cùng bàn tay vàng của ông hết lòng cứu chữa người bệnh, nhất là những người có hoàn cảnh khó khăn.
Nói đến những người tiên phong nghiên cứu lĩnh vực bảo vệ môi trường và phát triển bền vững ở nước ta, không thể không nhắc tới Giáo sư Tiến sỹ khoa học, Nhà giáo Nhân dân Phạm Ngọc Đăng, người đã dành cả đời làm khoa học để nghiên cứu các vấn đề về tạo lập môi trường xanh, xây dựng xanh và phát triển bền vững ở nước ta.
Trong một đời người, có những cái Tết khó quên, mà có lẽ khó quên hơn cả là những cái tết xa gia đình, xa Tổ quốc.
Xuân mới đang gõ cửa từng nhà. Mọi người nô nức sắm Tết. Điều đó làm cho tôi chợt nhớ đến câu chuyện của PGS.TS Mai Văn Lề* về những nỗi lo Tết của cán bộ cách đây hơn ba chục năm.
Chiều 9-2-2018 nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam có buổi làm việc cuối cùng trong năm Đinh Dậu với PGS.TSKH Lại Ngọc Đường (nguyên Phó chủ nhiệm khoa Cơ khí, trường Đại học Giao thông vận tải). Chúng tôi không chỉ được nghe ông chia sẻ về thời kỳ công tác tại trường Đại học Giao thông vận tải, mà còn được ông kể những câu chuyện về Tết gắn với tuổi thơ.
Sáng ngày 11-2-2018, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã đến tiễn biệt GS.TSKH.NGND Nguyễn Thế Bá (nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quy hoạch và phát triển đô thị - nông thôn). Thật đau buồn, khi những ngày giáp tết Mậu Tuất, chúng tôi lại phải lần lượt tiễn đưa những nhà giáo, nhà khoa học kỳ cựu của nền khoa học Việt Nam ở thế kỷ 20.
Đúng 17 giờ 10 phút ngày 9-2-2018, Giáo sư Nguyễn Đăng Mạnh, một nhà giáo mẫu mực, một nhân cách lớn đã về cõi vĩnh hằng. Nhận được tin dữ ngày cận Tết, chúng tôi cảm thấy buồn vô hạn, xen lẫn sự hụt hẫng vì lớp “trí thức vàng” của đất nước đang dần vắng bóng. Hôm nay, đất trời Hà Nội bỗng trở lên âm u, đột ngột chuyển mưa phùn, đúng là “người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”!
Tết Mậu Tuất 2018 sắp đến gần, PGS.TS Phan Đức Thắng (nguyên Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng hàng hóa và Đo lường, Bộ Thương mại) lại càng nhớ về hương vị Tết xưa, tuy đơn sơ nhưng ấm áp, tràn trề yêu thương.
“Biết cậu đến chúc Tết, tớ chẳng có gì lì xì cho các cậu. Cuối cùng lục tìm mấy tủ cá nhân lại thấy mấy tư liệu quý này, tớ tin chắc cậu sẽ rất thích” - GS.TSKH Thái Trần Bái mở đầu thân thiện với nghiên cứu viên. Phút ngẫu hứng thầy vẫn chuyển ngôi nhân xưng với tôi như vậy để cho buổi trò chuyện gần gũi hơn.
Bộ sưu tập tài liệu hiện vật của PGS.TS Võ Vọng tại Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam tiếp tục được bổ sung khi ông sắp xếp chọn lọc thêm các tài liệu gắn bó với hoạt động khoa học của mình để trao tặng Trung tâm vào sáng 7-2-2018.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Vinh, một chuyên gia hoạt động trên cả hai lĩnh vực: Văn hóa dân gian (từ 1970 đến khoảng 2010) và Xã hội học (từ 1978 đến nay). Ông luôn tự hào là đã có đôi lần “được chạm tay vào những hạt vàng lấp lánh” của di sản văn hóa dân tộc.
Tân giáo sư trẻ nhất năm 2017 sinh năm 1982, năm nay tròn 36 tuổi. Anh từng là phó giáo sư trẻ nhất năm 2011, khi mới 29 tuổi. Đó là anh Phạm Hoàng Hiệp, quê ở Hải Dương, hiện công tác tại Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Năm 2018 đánh dấu năm thứ 10 trên chặng đường phát triển của HERITIST. Để kỉ niệm dấu mốc quan trọng này, chúng tôi đã xây dựng kế hoạch cho chuỗi các sự kiện trong năm, mà mở đầu là Chương trình Tết Mậu Tuất tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
Trường Trung cấp Kỹ thuật Thương nghiệp* đã có chặng đường phát triển hơn nửa thế kỷ, với sự cống hiến của nhiều thế hệ cán bộ, giảng viên. Phó giáo sư, tiến sĩ Phan Đức Thắng** được coi là một trong những người đầu tiên có đóng góp quan trọng cho quá trình thành lập và phát triển nhà trường. Ký ức tươi đẹp về những ngày tháng đó vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí ông.
Thật may mắn, khi chiều ngày 29-1-2018, tôi được gặp gỡ và trò chuyện với GS Nguyễn Ngọc San. Ông là em của hai vị giáo sư nổi tiếng Nguyễn Lương Ngọc và Nguyễn Đình Quang.
Đó là tâm trạng của PGS.TS Nguyễn Đăng Quang, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Hóa hữu cơ, khoa Hóa học, trường ĐH Bách khoa Hà Nội khi ông có dịp ôn lại những kỷ niệm thời sinh viên cách đây gần 60 năm, trong buổi làm việc với nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam ngày 25-1-2018.
Sáng ngày 24-1-2018, chúng tôi đã có buổi làm việc đầu tiên với GS.TS Phạm Tiến Dũng (nguyên Phó chủ nhiệm khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam) tại phòng họp của khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam – nơi ông đã gắn bó hơn 30 năm công tác.
Tôi may mắn được làm quen với Giáo sư bác sĩ, NGND Trần Hữu Nghiệp lần đầu vào dịp Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III Đảng Lao động Việt Nam được tổ chức vào tháng 9-1960. Khi đó ông là một trong những đại biểu của Đảng Xã hội – khách mời của Đại hội.
Trong giới nghiên cứu, phê bình văn học, GS.TS Trần Đình Sử* được biết đến là người cá tính, có nhiều đóng góp trong nghiên cứu về thi pháp học. Ông đã gắn bó hơn 30 năm với trường Đại học Sư phạm Hà Nội (từ 1985), nhưng “mối tình” 10 năm với trường Đại học Sư phạm Vinh để lại những dấu ấn tươi đẹp nhất trong đời ông.
Những ngày đầu năm 2018, tin vui đến với PGS, TS Nguyễn Thị Hoài khi chị là một trong hai nhà khoa học nữ xuất sắc của Việt Nam được Chương trình Giải thưởng nghiên cứu khoa học dành cho nữ giới L’Oreal-UNESCO trao thưởng “Vì sự phát triển của phụ nữ trong khoa học 2017”.
Tình cờ, tôi gặp ông đang ngồi trầm tư tại buổi bảo vệ luận án tiến sĩ của NCS Nguyễn Văn Quang (ngành Hồ Chí Minh học) được tổ chức ở Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, sáng ngày 18-1-2018.
Chiều ngày 16-1- 2018, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam tổ chức tham quan triển lãm ''Nhịp đập đa dạng sinh học Việt Nam – Đài Loan'' tại Bảo tàng Hà Nội, đường Phạm Hùng, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Trong cuộc đời, ai cũng có những kỷ niệm khó quên. Đối với tôi cái 'hàm mũ ex' đã để lại không chỉ những kỷ niệm học đường mà còn tiếp tục gắn bó với nghề nghiệp sau này của mình.
Đó là thông điệp mạnh mẽ mà GS.TS.AHLĐ Nguyễn Anh Trí, người sáng lập, Chủ tịch Hội đồng cố vấn của MEDLATEC holdings đã truyền tải đến ban lãnh đạo và toàn thể cán bộ nhân viên trong Lễ tổng kết năm 2017.
Thuở còn sinh viên, PGS-TS Trình Năng Chung đã chọn nghề khảo cổ vì những lý do rất bản năng, với ước vọng được đi tới nhiều nơi, khám phá nhiều điều mới lạ.
Năm 2017, cùng với việc đẩy mạnh những hoạt động nòng cốt của đơn vị, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã tổ chức thành công nhiều sự kiện, ghi nhận những bước phát triển về mọi mặt và khẳng định vị thế xã hội của Trung tâm trong lĩnh vực nghiên cứu, lưu trữ, bảo tồn, phát huy di sản khoa học. Đặc biệt xin trân trọng giới thiệu những dấu ấn nổi bật của Trung tâm trong năm qua.
Sáng ngày 3-1-2018, GS.TSKH Nguyễn Quang Hồng tặng chúng tôi 'món quà' đầu năm quý giá, đó là một số tài liệu, hiện vật gắn bó với ông nhiều năm qua.
(Tổ Quốc) -Năm 2017 đã có nhiều sự kiện, vấn đề thu hút sự quan tâm to lớn của cộng đồng người dân trong nước cũng như trong khu vực và trên thế giới. Cùng báo Điện tử Tổ Quốc điểm lại 10 sự kiện, vấn đề nổi bật của năm 2017.
22/09/2018 10:15:56 SA - Về một thời sinh viên thủy lợi
20/09/2018 6:18:20 CH - HERITIST 10 năm – một chặng đường không ngừng phát triển
20/09/2018 3:44:29 CH - Thầy Cao Xuân Phổ qua ký ức học trò
18/09/2018 9:53:58 SA - Cái nắm tay tình già
17/09/2018 9:08:40 SA - Trao tặng những tài liệu khoa học tâm huyết
